PRED DANASNJU SEDNICU CRNOGORSKOG PARLAMENTA

Strucni tim i radne grupe razmatraju sugestije strucnjaka OEBS. Najveci deo preporuka odnosi se na Zakon o izboru odbornika i poslanika

Podgorica. - Uoci danasnje vanredne sjednice crnogorskog parlamenta, na kojoj treba da budu usvojeni zakoni o izboru odbornika i poslanika, birackim spiskovima i javnom informisanju, visestranacki strucni tim i njegove radne grupe juce su se posvetili zavrsnim radovima na pripremi predloga pomenutih zakona. Strucnjaci iz tehnicke misije OEBS-a u Crnoj Gori juce su dostavili svoje preporuke i sugestije na 75 kucanih strana, od cega se najveci dio odnosi na Zakon o izboru odbornika i poslanika.

Prethodno je bilo zamisljeno da se juce na predlogu zakona radi u okviru strucnog tima, ali je na pocetku sastanka dogovoreno da se sugestije i prepreke OEBS-a prethodno razmotre na sastancima radnih grupa, a potom otvori debata na sjednici strucnog tima.

Obavjestavajuci strucni tim o onome sto su uradili strucnjaci OEBS-a, Piter Hec, sef tehnicke misije OEBS- a u Crnoj Gori, predocio je da su ovi za rad imali prakticno svega pet dana, posto su im prethodno greskom bile urucene radne, a ne konacne verzije zakona.

Drzeci se pravila da preporucuju i sugerisu, a ne da presudjuju, strucnjaci OEBS-a nijesu zauzeli konacan stav u vezi sa brojem izbornih jedinica i nacina na koji ce se manjinskim nacionalnim grupama obezbijediti odgovarajuca zastupljenost u parlamentu. Razumna odluka, sugerisu strucnjaci OEBS-a, “mogla bi se zasnivati jedino na preciznom zakonodavstvu u vezi sa postojanjem partije koje predstavljaju nacionalne, etnicke, vjerske i druge grupe i nacinu njihovog identifikovanja, koji bi trebalo da bude sadrzan u ustavu i Zakonu o politickim partijama". Upozoreno je, pri tom, da “ukoliko takvo zakonodavstvo ne postoji Zakon o izboru odbornika i poslanika mogao bi biti predmet zalbe sudu, sto bi izazvalo dalje polemike i tenzije". “Djelimicno rjesenje koje bi se odnosilo na specijalnu grupu moglo bi da rezultira situacijom da druge grupe traze isto pravo", opominju strucnjaci OEBS-a.

Strucnjaci OEBS-a izrazili su zabrinutost u vezi glasanja putem poste osoba koje su u zatvoru, kao i vojnika, pa su savjetovali da se u zakon unese odredba o osnivanju birackog odbora, koji bi sprovodio izborni proces u vojnim jedinicama i zatvorima, kao i utvrdjivanje procedure hitnog dostavljanja relevantnog izbornog materijala po zavrsetku glasanja odgovarajucim opstinskim izbornim komisijama.

Od vise preporuka i sugestija koje se ticu Zakona o birackim spiskovima jedna se odnosi na obavezu lokalne drzavne uprave “de stalno azurira biracki spisak". Strucnjaci OEBS-a smatraju da bi biracki spisak trebalo da bude sastavljen po opstinama, a da u nadleznosti republickog Sekretarijata za razvoj bude “ukupna centralna koordinacija administrativne pripreme, sastavljanja, objedinjavanja i kompjuterizovanja birackih spiskova".

Sto se tice Zakona o javnom informisanju, strucnjaci OEBS-a su se negativno odredili prema odredbi kojom se stranci onemogucavaju da osnivaju glasila u Crnoj Gori. Izrazavajuci razumijevanje za zelju da se unapredjuje domace vlasnistvo nad preduzecima u oblasti javnih medija, ipak su prigovorili da ova odredba diskriminise strane drzavljane i da je u suprotnosti sa duhom odredjenih medjunarodnih ugovora koji garantuju pravo, odnosno slobodu izrazavanja bez obzira na granice.

Kada je rijec o nacinu smjenjivanja glavnog i odgovornog urednika javnog glasila, iz OEBS-a sugerisu da je “neophodno razmotriti mogucno mijenjanje vecine neophodne za razrjesenje... sa dvije trecine na tri cetvrtine" clanova Programskog odbora.

D. Vukovic