Dragan Kijac, ministar unutrasnjih poslova Republike Srpske

Oduzeto 1.367 komada oruzja; registrovan je pad opsteg kriminaliteta; za pet odsto smanjen je broj krivicnih dela "nepoznatih izvrsilaca"; smanjen je broj ubistava i pokusaja ubistava; zabelezeno pet silovanja manje. Sve je vise privatnih firmi koje su nedostupne kontroli i ciji vlasnici zive u Jugoslaviji. Falsifikuju se novac i sluzbene isprave

"Policija je oduzela 1.376 komada oruzja, podneseno je 50 odsto vise zahtjeva za pokretanje prekrsajnog postupka iz oblasti bezbjednosti saobracaja, oduzeto 324 posto vise vozackih dozvola nego prethodne godine u ovom periodu..." Ovako je svoje slovo odbrane o situaciji u MUP-u poceo pre neki dan na Palama Dragan Kijac, ministar unutrasnjih poslova RS, odgovarajuci na napade predsednika RS dr Biljane Plavsic na ovaj Vladin resor.

"Stanje u ovoj oblasti nije zadovoljavajuce", kaze Kijac, a tome doprinose "razni limiti od strane SFOR-a i IPTF kao sto su zabrane zadrzavanja patrola milicije na jednom mjestu duze od trideset minuta, zabrana ili otezavanje rada u pogranicnim zonama i slicno". Centri javnih bezbjednosti evidentirali 4.069 saobracajnih nezgoda (16 odsto vise nego u prosloj godini), ali je za 21 odsto smanjen broj saobracajnih nezgoda s posljedicama za lica. Broj povredjenih je manji za cetiri, a poginulih za 17 odsto. Za prvih sest mjeseci ove godine na podrucju RS registrovan je 3.941 slucaj opsteg kriminaliteta, s tendencijom opadanja jer je za 24,3 odsto manji nego u istom periodu prosle godine. Zbog osnovane sumnje da su pocinili krivicno djelo prijavljeno je 2.431 lice, od cega 375 povratnika, 240 maloletnika. Za blizu pet odsto smanjen je broj krivicnih djela "nepoznatih izvrsilaca", a stepen njihovog rasvjetljavanja povecan za 12 odsto.

Kijac navodi da krivicna dela opsteg kriminaliteta i razbojnistva u RS "beleze pad". Smanjen je procenat "ubistva i pokusaja ubistva" (43,3 odsto), evidentirano je 38 ubistava i pokusaja (u prosloj godini 67), a "rasvjetljeno je devet izvrsilaca po nepoznatom izvrsiocu, ili 75 posto odnosno, razjasnjeno je ukupno 35 ovih krivicnih djela, sto je preko 92,1 posto od ukupnog broja. Osim toga podneseno je 37 krivicnih djela protiv isto toliko lica zbog osnovane sumnje da su izvrsili ovo krivicno djelo. Dosad je evidentirano 163 samoubistva, 13 slucajeva silovanja (u prslogodisnjih prvih sest mjeseci 18) zbog cega je prijavljeno 15 lica, medju kojima je jedan povratnik. Dva slucaja silovanja su rasvjetljena, a smanjen je broj krivicnih djela s najvecom drustvenom opasnoscu. Na osnovu evidentiranih krivicnih djela, ipak, moze se reci da je stanje u ovoj oblasti zadovoljavajuce. Za 27,2 posto je samnjen broj krivicnih djela protiv imovine, kojih je kao obicno, najvise u strukturi. U ovoj oblasti podnijeto je 2.707 krivicnih prijava protiv 1.724 pocinilaca krivicnih djela, a ukupno je razjasnjeno oko 61 odsto krivicnih djela iz ove oblasti, trinaest posto vise nego prosle godine. Najvise je teskih kradja - 2.211, kradja 659, za sta je, po osnovu prvih podneseno 1.811 krivicnih prijava protiv 1.016 lica. Za 13 krivicnih djela proizvodnje i stavljanja u promet opojnih droga i dva krivicna djela omogucavanja opojnih droga podneseno je 15 krivicnih prijava, protiv 27 lica. I tu biljezimo pad za 6,3 odsto. Zapljenjeno je 16,2 grama heroina, 809 grama marihuane, 723 sjemenke namijenjene za sadnju i 168 stabljika indijske konoplje, 35.168 tableta i 59 ampula s narkotickim svojstvom.

Ministarstvo je, tvrdi Kijac, preduzelo mere na otkrivanju i sprecavanju krivicnih dela kojima se podriva ekonomska osnova drzave i omogucava pojava takozvane sive ekonomije. Radi sprecavanja ovih dela Ministarstvo je zavelo "akciju koridor". Podnesena je 131 krivicna prijava, 12 prekrsajnih, a 35 predmeta predato je na rad drugim nadleznim organima RS. Sve je vise falsifikovanih dokumenata radi carinskih olaksica, izrazena je pojava uvoza robe na privatna preduzeca koja su tako nedostupna kontroli. Dosta je, kaze Kijac, vlasnika privatnih preduzeca koja su registrovana na podrucju Republike Srpske, a vlasnici zive u SR Jugoslaviji. Vlasnici tih preduzeca daju fiktivne adrese, ne vode knjigovodstvo, ne prave zavrsne racune, ne placaju zakonske obaveze i vrse utaju poreza. Drugi vid registracije javnih preduzeca vrsi se na osnovu izmisljenih i nepostojecih, ukradenih ili falsifikovanih javnih isprava. Evidentirano je i dosta falsifikovanih novcanica koje poticu s podrucja Federacije BiH i od radnika koji zive i rade u inostranstvu. Otkriveno je 427 krivicnih djela privrednog kriminaliteta (90 odsto vise nego prosle godine), podnesene su 382 krivicne prijave protiv 512 lica od kojih su 22 povratnika. Veliki broj krivicnih djela potpada pod nedozvoljenu trgovinu. Krivicnih djela zloupotrebe polozaja i ovlascenja otkriveno je 35, a porastao je i broj krivicnih djela falsifikovanja sluzbene isprave, a otkriveno je nesto manje krivicnih djela utaje poreza.

Protiv jednog broja radnika Ministarstva pokrenuti su krivicni i disciplinski postupci. Ipak, tvrdi Kijac: "Cijenimo da je MUP ostvario ulogu koju ima". Posebno se osvrnuo na Brcko. "Kad se govori o zahtjevima IPTF islo se za tim da se ova oblast potpuno iskljuci iz Ministarstva. Prvi razgovor na tu temu imao sam sa predsjednicom i Karlom Biltom. Predsednik je prihvatio papir protiv koga sam se usprotivio. Evo tacke jedan, citiram: "Postaviti za sefa policije profesionalnog policajca koji ce biti nadlezan za Brcko i dati mu decentralizovana ovlascenja u pogledu donosenja odluka u okviru profesionalnih smjernica Republike Srpske". De fakto, ovom recenicom se sef policije izdvaja iz MUP i ne odgovara MUP-u nego supervizoru. Tacka pet: "U opstini Brcko ne treba postojati osoblje koje pripada drzavnoj bezbjednosti ili antiteroristickoj brigadi. I pod sest - da u nasim prostorijama, kao takozvani savjetnici, sjede kolege iz IPTF. Bio sam protiv prihvatanja ovog papira i nas MUP je na kolegijumu napravio novi papir, koji je usvojen i koga je cak i predsjednica pohvalila. Uspjeli smo se izboriti, a nerijeseno je ostalo samo pitanje identifikacionih kartica za policiju.

"Ubrzo zatim IPTF odustaje od dogovora i svoj pritisak pojacava politikom novih kontrolnih punktova, o cemu se ni do danas nismo sporazumjeli. Nametnuta kriminalizacija MUP-u jeste jedna vrsta specijalnog rata, odnosno specijalni rat koji je nametnut RS. Treba kriminalizovati drzavne strukture, najvise rukovodstvo, pa se onda kriminalizuje MUP, a koji to ne moze da suzbije, i onda je drzava nepostojeca, fantomska. A izgleda da to nekome treba. Da kazem i ovo, protiv 60 pripadnika MUP podnesene su krivicne prijave, protiv 79 podnesene su prekrsajne prijave, suspendovano je 235 pripadnika, za 160 pripadnika izrecena je mjera prestanka radnog odnosa, a u toku su 72 disciplinska postupka. Ove cifre treba sabrati pa da se vidi da li se Ministartvo zatvorilo i da li je kriminalizovano, kako nam se pokusava nametnuti".

D. B.